Το Βερολίνο με τη Συμφωνία του Λονδίνου το 1953 ευεργετήθηκε για τα χρέη του. Σήμερα που η Αθήνα βρίσκεται στην ίδια θέση, η Μέρκελ, την «πυροβολεί».
Η Γερμανία είναι σήμερα ο αναμφισβήτητος οικονομικός ηγέτης της ηπείρου, σε σημείο που πολλοί μιλούν πλέον για μια γερμανική Ευρώπη, ενώ κάθε αναφορά στη μεταπολεμική της ανάπτυξη περιλαμβάνει το στερεότυπο περί «γερμανικού θαύματος».
Ωστόσο, η οικονομική απογείωση βασίστηκε στη γεωπολιτική απόφαση των Δυτικών Συμμάχων (ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία) να μην «τιμωρήσουν» τον ηττημένο, όπως έγινε στον Α′ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά, αντίθετα, να τον βοηθήσουν ουσιαστικά για να ορθοποδήσει, αφού αποτελούσε βασικό συστατικό του δυτικού έναντι του κομμουνιστικού συνασπισμού.
Κορυφαία στιγμή αυτής της στρατηγικής υπήρξε η Συμφωνία του Λονδίνου το 1953, την οποία επικαλείται σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας, ζητώντας μια διεθνή διάσκεψη για το χρέος. Μια σύγκριση αυτής της συμφωνίας και του τρόπου που μεταχειρίστηκαν οι τότε διεθνείς πιστωτές τη Γερμανία με τον τρόπο που σήμερα το Βερολίνο αντιμετωπίζει την Ελλάδα (και άλλες χρεωμένες χώρες) αποδεικνύεται καταλυτική.
Η προκαταρκτική συμφωνία
Το 1950 η Δυτική Γερμανία και οι τρεις προαναφερθείσες χώρες έκαναν μια προκαταρκτική συμφωνία, με την οποία η πρώτη αναγνώριζε τα διεθνή χρέη που είχε πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Αυτή προέβλεπε ότι «η ικανοποίηση των απαιτήσεων έναντι της Γερμανίας λαμβάνει υπόψη τα προβλήματα της γερμανικής οικονομίας, δεν θα τη θέτει σε κίνδυνο μέσω ανεπιθύμητων επιπτώσεων, ούτε θα έχει υπερβολική επίδραση στα πιθανά νομισματικά της αποθέματα». Επίσης, ότι «οι διαπραγματεύσεις για το γερμανικό χρέος είναι δίκαιες για όλους τους συμμετέχοντες».
Με βάση αυτά υπεγράφη η Συμφωνία του Λονδίνου (27 Φεβρουαρίου του 1953), στη βάση της οποίας υπήρχε η φιλοσοφία ότι η Γερμανία θα αποπληρώσει τα χρέη της διατηρώντας ένα υψηλό επίπεδο ανάπτυξης και βελτίωσης του επιπέδου ζωής του πληθυσμού. Δηλαδή «θα αποπληρώνει, χωρίς να γίνεται φτωχότερη».
Βασικά σημεία της ήταν:
1. Για κάθε διαφορά της Γερμανίας με τους πιστωτές της αρμόδια ορίζονται τα γερμανικά δικαστήρια. Μάλιστα, αυτά μπορούν να αρνηθούν την εφαρμογή αποφάσεων ξένων δικαστηρίων ή διαιτητικών οργάνων, σε περιπτώσεις που οι αποφάσεις είναι αντίθετες με την ασκούμενη δημόσια πολιτική.
2. Συνολική μείωση κατά 62,6% τόσο του προπολεμικού χρέους (22,6 δισ. μάρκα συμπεριλαμβανομένων των τόκων) όσο και του μεταπολεμικού (16,2 δισ. μάρκα), με το νέο χρέος να γίνεται 7,5 και 7 δισ. αντίστοιχα.
3. Ρήτρα «παγώματος» των πληρωμών και αναδιαπραγμάτευσης των όρων σε περίπτωση ουσιώδους αλλαγής των συνθηκών, οι οποίες θα περιορίζουν τις πηγές ρευστότητας.
4. Η αποπληρωμή των χρεών θα γίνεται στο εθνικό της νόμισμα (μάρκο) και όχι σε «σκληρά» νομίσματα όπως το δολάριο, η στερλίνα ή το ελβετικό φράγκο.
5. Στον βαθμό που η αποπληρωμή του χρέους γίνεται σε γερμανικά μάρκα, η Κεντρική Τράπεζα της Γερμανίας μπορεί να τυπώνει χρήμα.
6. Δεδομένου του αρνητικού εμπορικού της ισοζυγίου (μεγαλύτερες εισαγωγές από εξαγωγές), η χώρα θα μειώσει τις εισαγωγές της και θα παράγει η ίδια τα εισαγόμενα προϊόντα. Οι πιστωτές, συμπεριλαμβανομένων των Βελγίου, Ολλανδίας, Σουηδίας και Ελβετίας, θα μειώσουν τις εξαγωγές τους προς τη Γερμανία.
7. Η εξυπηρέτηση του χρέους εξαρτάται από τη δυνατότητα της γερμανικής οικονομίας να πληρώνει, λαμβάνοντας υπόψη την ανοικοδόμηση της χώρας και τα έσοδα από τις εξαγωγές. Ο δείκτης εξυπηρέτησης του χρέους/εσόδων από τις εξαγωγές δεν πρέπει να ξεπερνά το 5%.
8. Το άρθρο 5 της Συμφωνίας αναβάλλει την πληρωμή των πολεμικών αποζημιώσεων και επανορθώσεων του Α′ και του Β′ Παγκόσμιου Πολέμου προς τις χώρες στις οποίες η Γερμανία επιτέθηκε, κατέλαβε ή προσάρτησε, καθώς και προς τους πολίτες τους.
Το σχέδιο Μάρσαλ
Επιπρόσθετα, βάσει του σχεδίου Μάρσαλ, η Γερμανία έλαβε: 1,17 εκατομμύρια δολάρια (περίπου 12,5 δισ. δολάρια σε σημερινές τιμές) από το 1948 έως το 1952 και 200 εκατομμύρια δολάρια (περίπου 2 δισ. σημερινά δολάρια) από το 1954 έως το 1961, κυρίως μέσω της USAID.
Αυτή η ειδική μεταχείριση έδωσε τη δυνατότητα στη Δυτική Γερμανία να ανακάμψει πολύ γρήγορα μετά τον πόλεμο και να ενσωματώσει την Ανατολική Γερμανία στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Η σημερινή άρνηση των πιστωτών και κυρίως της Γερμανίας να κάνουν παρόμοιες παραχωρήσεις στην Ελλάδα και σε άλλα υπερχρεωμένα κράτη καταδεικνύει ότι αυτοί δεν επιθυμούν πραγματικά την απαλλαγή των χρεωστριών χωρών από τα χρέη τους, αλλά την παραμονή τους σε μια συνεχή κατάσταση ομηρίας μέσω του δανεισμού.
Φυσικά, οι σημερινές ιστορικές και γεωπολιτικές συνθήκες είναι τελείως διαφορετικές, ωστόσο πολλές από τις προβλέψεις της Συμφωνίας του Λονδίνου θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο μιας σοβαρής διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές.
Αναγκαίος όρος βέβαια θα είναι μια ισχυρή κυβέρνηση με την απαραίτητη πολιτική βούληση, αλλά και ένα λαϊκό κίνημα στήριξης και διεκδίκησης μιας καλύτερης μεταχείρισης της Ελλάδας από τις διεθνείς οικονομικές ολιγαρχίες, σε συνεργασία με τις χώρες που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση.
………………………………………………………………………………………………………..
Βασικές διαφορές των δανειακών συμβάσεων με την Ελλάδα
Η απομείωση του ελληνικού χρέους το 2012 είναι συγκριτικά πολύ μικρότερη απ’ αυτή της Γερμανίας το 1953.
Δεν λαμβάνονται υπόψη οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που θα ευνοούσαν την Ελλάδα να ανακάμψει. Ουσιαστικά δηλαδή δεν υπάρχει ρήτρα ανάπτυξης.
Επιβάλλεται στην Ελλάδα να ιδιωτικοποιήσει μεγάλο μέρος του δημόσιου πλούτου, προς όφελος κυρίως των διεθνών κεφαλαίων, ενώ στη Γερμανία αφέθηκε ο πλήρης έλεγχος των βασικών οικονομικών τομέων, παράλληλα με έναν διευρυνόμενο δημόσιο τομέα.
Η Ελλάδα αποπληρώνει το χρέος σε ευρώ, τη στιγμή που το εμπορικό της ισοζύγιο με τους Ευρωπαίους είναι αρνητικό, ενώ η Γερμανία αποπλήρωνε το δικό της με σημαντικά υποτιμημένα μάρκα. Επίσης, η ελληνική Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να τυπώσει χρήμα.
Δεν έχει τεθεί για την Ελλάδα όριο εσόδων από τις εξαγωγές, όπως για τη Γερμανία, προκειμένου να αποπληρώνει το χρέος.
Οι νέες διασφαλίσεις για το ελληνικό χρέος δεν είναι πλέον στη δικαιοδοσία των ελληνικών, αλλά δικαστηρίων του Λουξεμβούργου και της Αγγλίας. Τα ελληνικά δικαστήρια δεν μπορούν να αρνηθούν την εφαρμογή διεθνών αποφάσεων.
Δεν υπάρχει δυνατότητα αναστολής αποπληρωμής του χρέους, ακόμα και σε περίπτωση έκτακτων συνθηκών, όπως η σημερινή ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα.
! Σημείωση: Τα στοιχεία έχουν αντληθεί από την CADTM (Επιτροπή για την κατάργηση του χρέους του Τρίτου Κόσμου) και τις εργασίες του Βέλγου οικονομολόγου Ερίκ Τουσέν. Τη συνέντευξή του στην «Εφ.Συν.» μπορείτε να τη βρείτε στον σύνδεσμο http://www.efsyn.gr/?p=25897
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου